Komentarz opracowano na podstawie analizy wody surowej z rzeki Kłodnicy pobranej na terenie miasta Gliwice w dn. 21.07.2005 r.

   Woda ta charakteryzuje się bardzo dużym stopniem zmineralizowania wynoszącym ok. 167 mval/l (ok. 5200 mg/l) substancji rozpuszczonych. Wody o takim zasoleniu nie można wykorzystywać do żadnych celów bez uprzedniego uzdatnienia.

   W miejscu poboru próbki wody rzeka Kłodnica jest bardzo mocno zanieczyszczona ściekami przemysłowymi i komunalnymi, częstokroć odprowadzanymi do rzeki bez żadnego oczyszczania. Ponadto miejsce pobrania próbki leży poniżej ujścia do Kłodnicy rzeki Bytomki, którą nawet obecnie można uznać właściwie za kolektor ścieków deszczowych, przemysłowych i komunalnych. Fakty te decydują o tym, że ilość zanieczyszczeń w wodzie rzecznej jest bardzo niestabilna i może się zmieniać w dość znacznym stopniu nawet w bardzo krótkim czasie. To z kolei powoduje, że pojedyncza analiza, na której oparto poniższą komentarz nie może stanowić podstawy do całkowicie pewnej oceny właściwości fizykochemicznych wody. Należy raczej zakładać, że okresowo woda ta może mieć znacznie gorsze – lub też lepsze – parametry jakościowe.

Woda surowa z rzeki Kłodnicy, jako woda powierzchniowa podlega okresowym zmianom jakości w cyklu długoterminowym – związanym z porami roku – oraz w cyklu krótkoterminowym – związanym ze zmianami pogody. Należy ponadto zauważyć, że rzeka ta przepływając przez tereny mocno zurbanizowane, jest podatna na znaczne zmiany jakości wynikające z działalności człowieka, czyli stałe występowanie zanieczyszczeń przemysłowych jak też komunalnych. Wodę pobrano w lipcu, co w znacznym stopniu wpłynęło na wyniki analizy ze względu na niski stan wody spowodowany brakiem opadów, a także ograniczenia w pracy przemysłu w sezonie wakacyjnym.

   Woda z rzeki Kłodnicy charakteryzuje się zróżnicowanym składem chemicznym. Zawartości poszczególnych zanieczyszczeń takich jak siarczany i chlorki oraz sód i potas są bardzo wysokie co świadczy o występowaniu zrzutów ścieków kopalnianych do zlewni rzeki. Z kolei twardość wody – a więc zawartość soli wapnia, magnezu i wodorowęglanów – kształtuje się na średnim poziomie.

Stosunkowo wysokie są także zawartości żelaza a zwłaszcza manganu, co z kolei może świadczyć o przedostawaniu się do wód rzecznych ścieków z hutnictwa metali lub też o wypłukiwaniu tych zanieczyszczeń z osadów dennych. Duża wartość ChZT (chemicznego zapotrzebowania tlenu) oznaczanego metodą nadmanganianową świadczy o znacznej ilości związków organicznych rozpuszczonych w wodzie. Głównym źródłem związków organicznych w wodach powierzchniowych, w których nie występują mikroorganizmy zwierzęce i roślinne – a do takich rzek należy zaliczyć Kłodnicę – są ścieki komunalne zarówno oczyszczone jak i nieoczyszczone. Ponadto, także w tym przypadku istnieje duże prawdopodobieństwo, że w znaczącej części źródłem związków organicznych są rozpuszczające się osady denne. Należy zauważyć, że woda surowa niesie ze sobą stosunkowo niewielkie ilości zawiesin w ilości ok. 17,0 mg/l. Jest to prawdopodobnie związane z tym, że została ona pobrana w okresie letnim, przy niskim stanie wody. Niskie stany wody w rzekach charakteryzują się zwykle laminarnym przepływem, który sprzyja osiadaniu zawiesin na dnie, a co za tym idzie zmniejszeniem ich zawartości w wodzie

Należy zwrócić uwagę, że woda surowa jest stosunkowo bogata w substancje biogenne takie jak amoniak, azotany oraz fosforany co powinno sprzyjać rozwojowi zarówno mikroflory jak i mikrofauny, zwłaszcza w okresie letnim. Niestety, woda w Kłodnicy nie stanowi dobrego środowiska dla rozwoju mikroorganizmów co może świadczyć o jej poważnym zanieczyszczeniu związkami chemicznymi, które nie pozwalają na eutrofizację wody. Można przypuszczać, że głównymi zanieczyszczeniami, które nie pozwalają na rozwój mikroorganizmów w wodzie są metale ciężkie wypłukiwane z osadów dennych. Jony metali ciężkich o stopniu utlenienia powyżej drugiego stanowią poważne zanieczyszczenie wód, które zwykle jest dość trudno wyeliminować. Tego typu zanieczyszczenia przez wiele dziesięcioleci będą wpływać na jakość wody we wszystkich rzekach zwłaszcza w mocno zanieczyszczonych rzekach na terenie Śląska.

   Na podstawie wykonanej analizy wody można stwierdzić, że woda z rzeki Kłodnicy sytuuje się poniżej klasyfikacji czystości wód powierzchniowych, zwłaszcza ze względu na bardzo wysokie zawartości chlorków i siarczanów. Należy zauważyć, że w skład analizy tego typu wód – będących silnie obciążonych różnego rodzaju ściekami – powinny również wchodzić inne parametry, takie jak zawartość olejów, zawartość metali ciężkich, zawartość detergentów oraz ogólny węgiel organiczny.

   Należy także stwierdzić, że podstawowym problemem – znacznie poważniejszym niż jakość wody w Kłodnicy, która zresztą w ciągu ostatniego dziesięciolecia uległa znacznemu polepszeniu – jest problem występowania osadów dennych, które jeszcze przez wiele lat będą ulegały rozpuszczaniu w wodzie rzecznej i prowadziły do jej wtórnego zanieczyszczenia.