Gliwickie organy i ich twórcy

„Gliwickie Metamorfozy”			Gliwickie organy kościelne i ich twórcy Carl Volkmann i syn		Małgorzata Malanowicz Gliwice 2019
	www.gliwiczanie.pl		gliwickie_metamorfozy@op.pl


	Carl Volkmann to jeden z najwybitniejszych organmistrzów gliwickich, który rozwinął w 2 połowie XIX wieku szeroką działalność na terenie Śląska. W tworzonych przez siebie organach stosował wiele autorskich rozwiązań. Budował instrumenty zarówno w kościołach katolickich, jak i ewangelickich. Prowadził także prace remontowo-konserwatorskie.	fot. W. Beermann – Muzeum w Gliwicach

	Kościół św. Barbary w Gliwicach 1859 r. elementy wykorzystane w kolejnych instrumentach. Kościół pw. św. Marii Magdaleny w Tychach (1857 r. przebudowa wcześniejszych organów Kuttlera) Kościół św. Barbary w Chorzowie (1860) organy zostały rozbudowane w 1895 r. przez Paula Berschdorfa, a następnie w latach 30 XX wieku nieznacznie przebudowane przez firmę Dominika Biernackiego Kościół ew. św. Jana w Mikołowie (1861) Kaplica w Dąbrówce Wielkiej – organy z 1867 r. odkupione z tymczasowego kościoła w Siemianowicach Kościół ew. Apostołów Piotra i Pawła w Mysłowicach (1874) Kościół pw. św. Wojciecha w Radzionkowie (1875) Kościół ew. im. Elżbiety w Chorzowie (1880) Kościół pw. św. Klemensa w Lędzinach (1888) Kościół Narodzenia św. Jana Chrzciciela w Kamieńcu (II.poł. XIX w.) Kościół Mariacki w Mysłowicach (1901) Kościół Mariacki w Katowicach (nie zachowane)

	Adolf Volkmann syn Carla mieszkał przy ul.Piwnej (Rohrstr.) 5/2, zm. 20.X.1909 r. Kościół pw. św. Augustyna w Lipinach (1885) – znajdują się tam największe z organów zbudowanych przez Volkmannów, wpisane do rejestru zabytków. Początkowo przypisywano je Carlowi Volkmannowi, ale podczas prac remontowych na jednej z płycin odkryto inskrypcję z czasu budowy, wg której budowniczym instrumentu jest jego syn Adolf, ponadto zapis pozwolił datować instrument. Obecnie płyta znajduje się w Muzeum Organów Śląskich.

DZIEŁA FIRMY W GLIWICACH

Materiały źródłowe:

Burgemeister L.; Der Orgelbau in Schlesien; 1973

Krause W.; Grundriss eines Lexikons bildener Künstler und Kunsthandwerker in Oberschlesien von den Anfangen bis zur Mitte des 19.Jahrhunderts; Oppeln 1933

Kloss E., Rode H., Eberle H.; Die Bau- und die Kunstdenkmäler des Kreises Tost-Gleiwitz; Breslau 1943