|
Osada w
Lipinach, należąca do gminy dworskiej Chropaczów, powstała wraz
z rozwojem na jej terenach hutnictwa cynkowego i górnictwa węglowego.
Początkowo miejscowi katolicy należeli do parafii Najświętszej
Marii Panny w Bytomiu, a od 1852 roku do parafii św. Barbary w Królewskiej
Hucie. Z uwagi na utrudniającą regularne korzystanie znaczną
odległość kościoła - parafianie z Lipin i Chropaczowa zwrócili
się z prośbą do proboszcza ks. Edwarda Delocha o wybudowanie w
Lipinach kościoła. Początkowo urządzono w powstającej właśnie
szkole elementarnej kaplicę. 2 lutego 1862 oratorium zostało poświęcone
i oddane do użytku.
W 1869 roku
powstał projekt odłączenia Lipin i Chropaczowa od parafii św.
Barbary. Tłumaczono to zwiększającą się liczbą ludności, której
oratorium nie mogło już pomieścić. Ks. Edward Deloch wystąpił
więc 16 stycznia 1869 z wnioskiem do Augusta Schmiedera i pełnomocników
Hutniczej Spółki Brackiej o wybudowanie w Lipinach kościoła i
budynku przeznaczonego na probostwo. Budowa kościoła rozpoczęła
się w 1871 roku i 3 lipca tegoż roku odbyła się uroczystość złożenia
i poświęcenia kamienia węgielnego. Prace postępowały szybko do
marca 1872 roku, kiedy to wyczerpały się fundusze. Tutaj swoją
pomoc okazał August Schmieder (ewangelikiem). 24 lipca 1872 nastąpiło
poświęcenie kościoła, którego patronem został św.
Augustyn.
Dokumenty
znalezione w wieży kościoła przy okazji remontu w listopadzie
1900 roku wymieniają jako budowniczego kościoła generalnego
dyrektora Schmiedera, nie mówią niestety nic na temat nazwiska
projektanta ani architektury kościoła. Kościół nie został
jednak wybudowany w tych rozmiarach, w jakich widzimy go dzisiaj.
Brak było bocznych naw, kaplicy różańcowej, grobowca, konfesjonału,
obecnego głównego wejścia na chór i innych, co wykonane zostało
dopiero w latach późniejszych. 21 września 1888 w czasie
konsekracji kościoła św. Augustyna przez bpa Georga Koppa została
erygowana parafia.
Kościół
wybudowany jest w stylu neogotyckim na rzucie krzyża łacińskiego.
Jest trójnawowy, halowy. Transept jest dwunawowy i tworzy wyraźnie
czytelne na zewnątrz ramiona, równie wysokie jak korpus nawowy. Do
tej podstawowej bryły przylegają: od wschodu – płytkie,
prostokątne, zamknięte wielobocznie, flankowane prezbiterium; od
południa i północy zakrystie i kaplica; po zachodniej stronie
transeptu odpowiadają im kruchta i wieloboczna kaplica. Całą bryłę
od zachodu zamyka kwadratowa wieża. Elewacje kościoła wykonane są
z cegły, dzisiaj jednolicie ciemnoszarej. Jedyną zwracającą uwagę
dekoracją kościoła jest kamienny portal główny w przyziemiu wieży,
flankowany rzeźbami św. Floriana i św. Jana Nepomucena.
|
|