|
Zorganizowana gmina żydowska powstała w pierwszych trzydziestu latach
XIX wieku. Wtedy to za murami miasta wybudowano rozległy kompleks budynków
nazwany Żydowskim Przedmieściem. Obszar ten obejmuje starą synagogę,
budynek szkoły i łaźnię rytualną. Mieszkańcy byli w większości
prawosławni, natomiast Żydzi byli członkami ruchu chasydzkiego. Wielu
z nich przybyło z sąsiedniej Galicji, z okolic Krakowa, Nowego Sącza a
nawet Lwowa. Kilka pokoleń rabinów działających w Barejowie i
jego okolicach pochodziło z rodu Halberstammów. W 1940 roku w mieście
żyło 2441 Żydów (28,7% ogółu). Działały dwie synagogi, łaźnia
rytualna, dwie szkoły, pięć domów modlitewnych, pięć organizacji
charytatywnych i dwie księgarnie. Dziś w mieście nie ma ani jednego Żyda.
W 1929 roku Żydowskie Towarzystwo Opieki nad Chorymi (Chewra Bikur Cholim)
wybudowało w centrum miasta synagogę. Jest to prosty budynek wbudowany w
pierzeję ulicy Klasztornej, o elewacji zdominowanej prze duże ostrołukowe
okna.
Dzięki
wieloletniej opiece pana Maksymiliana Špíru, ostatniego członka żydowskiej
społeczności w Bardejovie, synagoga jest uważana za najlepiej zachowany
tego typu obiekt ma Słowacji. Wnętrze z naściennymi malowidłami jest niemym świadkiem
przeszłości i upadku żydowskiej gminy w Bardejovie.
|
|