Początkowo
wieś nazywana była Mietelicko oraz Mietulisko. Już w roku 1368 wieś
stanowi własność biskupów krakowskich. W roku 1816 decyzją Stanisława Staszica następuje
rozbudowa fabryk żelaznych w Królestwie Polskim. Do roku 1833 nastąpił
rozwój Nietuliska, wykonano szereg robót na rzece Kamiennej. Prace zlecił
książę Franciszek Ksawery Drucki-Lubecki. W tym okresie fabryka wraz z
okolicznymi zabudowaniami stała się nieformalnie osobną wsią (Nietulisko
Fabryczne). Po upadku powstania listopadowego porzucono zamiar
przygotowania rzeki Kamiennej do spływu towarów do Wisły. Majątek
fabryczny przejął wówczas Bank Polski. Wtedy też fabryka zaczęła się
rozwijać. Na wystawie w Paryżu w 1846 r. otrzymała nagrodę. W roku
1846 przy zbiegu rzek Kamiennej i Świśliny została ukończona budowa
walcowni sztabowej. Wodę do fabryki doprowadzała sieć kanałów. W
oddzielnej kotłowni ustawione były koła wodne o sile 60 koni
mechanicznych. Napędzały 40 par walców, nożyce i tokarnię. Walcownia
w Nietulisku należała do rządowego okręgu wschodniego (Staropolski Okręg
Przemysłowy). Po śmierci księcia Druckiego-Lubeckiego władze rosyjskie
utrudniały dalszy rozwój fabryki. Ostatecznie powódź w roku 1903
zniszczyła zakłady fabryczne w Nietulisku.
Zachowały się: monumentalne ruiny wzniesionych
w stylu klasycystycznym hal, ciekawie rozplanowane osiedle mieszkaniowe
dla pracowników, budynek zarządu oraz pozostałości dawnego ujęcia
wodnego z przewałem bocznym.
|