"...Początki cmentarza komunalnego, wielowyznaniowego o nazwie „Starokozielski” datują się na 1857 rok gdy cmentarz przy kościele św. Krzyża był zapełniony. Wówczas miasto zakupiło 15 morgów ziemi od wdowy Antoniny Rudek... Kilkakrotnie powiększony urósł do wielkości około 9 ha. Składał się z części starej oraz nowej. Oficjalne otwarcie nastąpiło w 1877 roku, zaś po 8 latach podzielono miasto na dwa rejony – jednych chowano na cmentarzu Starokozielskim, drugich na także nowootworzonym Lipowym przy czym zaznaczono, iż pracowników huty nadal można, mimo dużego zagęszczenia chować na hutniczym cmentarzu... W związku z rozbudową miasta okrojony na obrzeżu, ostatecznie zmalał do powierzchni 6,84 ha. Zamknięty w latach 20-tych został ponownie, przejściowo użytkowany po 1945 roku.

   Z powodu bliskości zabudowań centrum miasta oraz niemal krańcowego zapełnienia władze zamknęły cmentarz definitywnie w 1950 roku... W tym też roku podkreślono z naciskiem, iż jest on dokumentem świadczącym o polskości tych ziem i ze względów politycznych winno się go zachować. W 1982 roku prezydent miasta wydał zezwolenie na likwidację większej części cmentarza stwierdzając przy okazji, że nie posiada on żadnej wartości historycznej, archeologicznej ani artystycznej... Na cmentarzu znajduje się kilka grobowców i nagrobków typu architektonicznego w stylu eklektycznym z końca XIX wieku o dużej wartości zabytkowej. M.in. jest tam grobowiec b. właściciela Fabryki Drutu [Hegenscheidta] (Grobowiec autorstwa O.Stahna został wykonany w 1899 roku).

   Ważnym elementem w części parkowej dawnego cmentarza jest zbudowany pomnik ku czci poległych w okresie powstań i plebiscytu żołnierzy francuskich..." [str.170-178]

   Na tym cmentarzu pochowano również ważną dla Gliwic osobę - drukarza Neumanna , właściciela dziennika "Oberschlesische Wanderer". Niestety nie można ustalić miejsca pochówku.

  Ostatnio upamiętniono tablicą zamordowanych w 1945 roku mieszkańców Gliwic (znajdują się tu masowe mogiły).

   W 2000 roku ponownie poświęcono i oddano do użytku przeniesiony z Cmentarza Centralnego drewniany kościółek pw. Wniebowzięcia NMP.