Iwona Citkowska
Krzysztof Majnusz

Cmentarz żydowski w Pilicy

  

 

 

       
      Nowy cmentarz żydowski w Pilicy założono w 1842,poza granicami miasta  w południowo-zachodniej części miejscowości, na zboczu wzgórza, przy drodze do wsi Kocikowa. Był on nazywany cmentarzem "pod Czarnym Lasem." Pierwotnie przy cmentarzu znajdował się dom przedpogrzebowy, w którym mieściło się mieszkanie stróża. Teren był otoczony murem. Teraz kirkut otacza współczesne ogrodzenie z furtką zdobioną Gwiazdą Dawida Cmentarz  zajmuje obszar około 1 ha. Zinwentaryzowano na jego obszarze około 300 macew lub ich fragmentów. Niektóre nagrobki zostały w pełni odrestaurowane. Pochowano tu między innymi Pinchasa Eliasza syna Jakuba Józefa Rotenberga, chasydzkiego dajana z Pilicy oraz Hendel Leę, córkę cadyka Abrahama Mordechaja z Góry Kalwarii, żonę Pinchasa Menachema Justmana - cadyka z Pilicy. Cmentarz pełnił swoją funkcję do czasu wybuchu II Wojny Światowej. W czasie okupacji odbywały się na nim egzekucje, przeprowadzane głównie na ludności pochodzenia żydowskiego.  
       
   
       
   
       
   
       
   
       
   
       
   
       
   
       
   
       
   
       
   
       
   
       
   
       
   
       
   
       
   
       
   
       
   
       
   
       

 

 

 

 


































 

 

       
 

Materiały źródłowe: http://www.jura-pilica.com/
Bibliografia:
Przemysław Burchard: Pamiątki i zabytki kultury żydowskiej w Polsce. Warszawa: 1990, s. 191.
Adamczyk S., Ludność żydowska Pilicy w drugiej połowie XVIII wieku, [w:] „Almanach Historyczny”, t. 4, 2002, s. 151-168;
Błażkiewicz H., Pilica, zarys dziejów, Kraków 1992;
Dzieje Olkusza i regionu olkuskiego, t. 1, pod red. F. Kiryka i R. Kołodziejczyka, Warszawa–Kraków 1978;
Hońdo L., Rozmus D., Witek A., Cmentarz żydowski w Pilicy. Rys historyczny i materiały inwentaryzacyjne, red. L. Hońdo, Kraków 1995;
Rozmus D., Cmentarze żydowskie ziemi olkuskiej, Kraków 1999.